Tafsir Pimpinan al-Rahman: Analisis Metodologi Sheikh Abdullah Basmeih terhadap Terjemahan Ayat-ayat Sifat Allah SWT [Tafsir Pimpinan al-Rahman: A Methodological Analysis of Sheikh Abdullah Basmeih’s Translation of The Verses on The Attributes of Allah SWT]

Abstract

Tafsir Pimpinan Al-Rahman karya Sheikh Abdullah Basmeih merupakan salah satu karya terjemahan dan tafsir al-Quran yang paling masyhur di Malaysia serta menjadi rujukan utama masyarakat dalam memahami maksud dan intipati ayat-ayat al-Quran. Dalam usaha menghasilkan karya ini, Sheikh Abdullah Basmeih telah menggunakan metodologi yang tersendiri termasuklah menterjemahkan keseluruhan ayat al-Quran, penggunaan tanda kurungan atau nota kaki bagi penjelasan tambahan, serta pendekatan khusus dalam menterjemahkan ayat-ayat sifat Allah SWT. Walaupun beberapa kajian telah dijalankan sebelum ini berkaitan metodologi penterjemahan ayat-ayat sifat Allah dalam tafsir tersebut, namun kajian-kajian terdahulu didapati kurang menyeluruh kerana hanya memfokuskan kepada ayat-ayat tertentu sahaja. Oleh sebab itu, kajian ini dijalankan dengan objektif utama untuk meneliti secara komprehensif pendekatan terjemahan ayat-ayat sifat Allah SWT yang digunakan oleh Sheikh Abdullah Basmeih serta mengenal pasti secara jelas pendirian beliau terhadap isu berkenaan. Metodologi kajian ini melibatkan pendekatan kepustakaan serta analisis kandungan terhadap teks tafsir tersebut. Dapatan kajian menunjukkan bahawa Sheikh Abdullah Basmeih menggunakan dua pendekatan berbeza dalam terjemahan ayat-ayat sifat Allah SWT, iaitu manhaj ithbat dan manhaj takwil. Kajian ini diharapkan dapat menyumbang ilmu baharu kepada masyarakat berkenaan metodologi unik Sheikh Abdullah Basmeih, serta membuka ruang kepada kajian lanjutan mengenai terjemahan dan tafsir al-Quran di rantau Nusantara.

Tafsir Pimpinan Al-Rahman by Sheikh Abdullah Basmeih is one of the most renowned translation and interpretation works of the Quran in Malaysia, widely referenced by society for understanding the meanings and essence of Quranic verses. In producing this work, Sheikh Abdullah Basmeih applied a unique methodology, including translating the entire Quran, using parentheses or footnotes for additional explanations, and employing a specific approach in translating verses describing the attributes of Allah. Although several studies have previously explored the translation methodology of these divine attribute verses in this tafsir, earlier research was found to be incomplete as it focused only on selected verses. Therefore, this study aims to comprehensively examine Sheikh Abdullah Basmeih’s translation approach to the verses on Allah’s attributes and clearly identify his stance on this matter. The research methodology involved library research and content analysis of the tafsir text. Findings indicate that Sheikh Abdullah Basmeih employed two different approaches—manhaj ithbat and manhaj takwil—in translating the divine attribute verses. This study hopes to provide new insights to the community regarding Sheikh Abdullah Basmeih’s distinctive methodology and to encourage further studies on Quranic translation and interpretation in the Nusantara region.