Pendekatan Pengeksplisitan dan Pengimplisitan dalam Penterjemahan Ijaz dan Itnab al-Quran kepada Bahasa Melayu [The Explicitation and Implicitation Approaches in The Translation of Ijaz and Itnab al-Quran into The Malay Language]

English

Abstract

Pemindahan makna implisit dan eksplisit mendorong pembentukan strategi pengeksplisitan dan pengimplisitan. Pengeksplisitan dan pengimplisitan mempunyai perkaitan dengan konsep ilmu balaghah Arab iaitu gaya bahasa ijaz dan itnab. Gaya bahasa ijaz yang bercirikan pengguguran kata berbentuk elipsis perlu diberikan penumpuan bagi memastikan makna sebenar dapat disampaikan kepada pembaca. Manakala gaya bahasa itnab yang bercirikan penambahan kata mencetuskan cabaran dalam mencari padanan luaran yang tidak menambah makna. Penterjemah dalam kebanyakan situasi gagal menjelaskan makna elipsis dengan baik dan sebahagiannya pula menggunakan keterangan berlebihan yang boleh menimbulkan kekeliruan kepada pembaca. Oleh demikian, kajian ini menyasarkan untuk menganalisis pendekatan penterjemah dalam memindahkan gaya bahasa ijaz dan itnab yang bercirikan makna implisit dan eksplisit. Data kajian terdiri daripada gaya bahasa ijaz dan itnab yang terdapat di dalam al-Quran dengan berpandukan kitab karangan al-Sayyid al-Husaini serta enam rujukan utama balaghah yang lain sebagai sumber sokongan data. Kerangka analisis telah memanfaatkan konsep pengeksplisitan oleh Vinay dan Darbelnet serta teknik penambahan Nida berhubung kategori implification from implicit to explicit status (perincian implisit kepada eksplisit). Dapatan kajian memperlihatkan gaya bahasa ijaz yang bercirikan ungkapan ringkas mencatatkan teknik pengeksplisitan mempunyai kekerapan kejadian yang lebih tinggi semasa pemindahan gaya bahasa ini. Sebaliknya gaya bahasa itnab pula menunjukkan sebahagian besar data merupakan terjemahan yang bukan bercirikan pengeksplisitan dan pengimplisitan, di mana penterjemah tidak mempraktikkan sebarang teknik penambahan atau pengurangan dalam memindahkan ciri bahasa sumber. Hasil kajian memberi beberapa panduan asas antaranya penterjemah perlu mengelak daripada sebarang penambahan atau pengurangan leksikal yang boleh mengundang makna baharu dan penterjemah juga perlu berhati-hati daripada mengulangi kata atau makna yang sama.

The explicitation and implicitation strategies are driven by the transmission of implicit and explicit meaning to the target text. The explicitation and implicitation are related to the concept of Arabic Rhetoric which is the language style of ?j?z and itnab . The ijaz style, which is characterized by the form of ellipsis should be emphasized to ensure the true meaning can be communicated to the reader. On the other hand, the itnab style, which is characterized by the addition of lexical items, creates challenges for the translator in finding matching words that do not add new meanings. Translators, in most situations, fail to explain the meaning of ellipsis well and sometimes use excessive words, which can cause distractions to the reader. Therefore, this study aims to analyze the translator's approach of transferring the ijaz and itnab language styles that are characterized by implicit and explicit meaning. The data of the study consists of the Quranic ijaz and itnab language styles as indicated in al-Sayyid al-Husaini and supported by six other reference books on Arabic rhetoric. The analytical framework has utilized the notion of explicitation by Vinay and Darbelnet as well as Nida's addition technique in relation to the category from implicit to explicit status. The findings revealed that the technique of explicitation has a higher frequency of usage when transferring the ijaz language style as it is characterized by brevity. On the other hand, i?n?b language styles demonstrate that most translations are not applying explicitation and implication, as the translator does not practice any technique of addition or subtraction in transferring the characteristics of the source language. The study provides some guidelines for translators, such as they should avoid adding or subtracting lexical items that may lead to new meanings, as well as not repeating the same words or meanings.